نقش شبکه جهانی جام جم در حفظ و تقویت هویت ملی بینندگان مرتبط ایرانی خارج از کشور

شبکه جهانی جام جم که تنها شبکه فارسی زبان برونمرزی صدا و سیما است از سال 1376 به منظور پخش برنامه های تلویزیونی صدا و سیما برای ایرانیان خارج از کشور راه اندازی شد. استقبال مخاطبان در خارج از ایران و نقش موثر شبکه جام جم در این ارتباط از یکسو و موضوع هویت ملی ایرانیان از سوی دیگر، موجب شد این پژوهش در گام نخست و بسیار مهم، با هدف ایجاد زمینه برای ارتقای جایگاه هویت ملی ایرانیان از طریق رسانه و نیز ارزیابی اثر بخشی برنامه های شبکه، نقش شبکه جام جم را در حفظ و تقویت هویت ملی ایرانیان در خارج از کشور را مورد بررسی قرار دهد. این پژوهش به صورت اسنادی و پیمایشی انجام شده است. دراین پژوهش با طرح سوالهایی ناظر بر ابعاد هویت ملی و نیز با در نظر گرفتن متغییرهای میزان تماشا، رضایت و اعتماد به برنامه های شبکه، با پرسشنامه 500 نفر از جامعه ی ایرانیان خارج از کشور که با شبکه جام جم از طریق ایمیل مرتبط بوده اند مورد مطالعه قرار گرفته اند. در نتایج به دست آمده با توجه به تنوع ابعاد هویت ملی، سه بعد فرهنگی (با شاخص هایی مانند زبان، آداب و رسوم، پرچم، پوشش)، تاریخی (با شاخصهایی همچون پیشینه کشور، مفاخر و بزرگان تاریخی، اقوام ایران) و جغرافیایی (با شاخصهایی مانند مرزهای کشور، اقلیم و آب و هوای ایران، منطقه ای که ایران در ان قرار دارد، تنوع جغرافیایی اقوام)بعنوان مهمترین آنها در نظر گرفته شده است. بر اساس نتایج این پژوهش، بعد جغرافیایی بالاترین میزان پذیرش را در بین مهاجران داشته است، سپس به ترتیب ابعاد تاریخی و فرهنگی قرار دارند.